Een drukverband aanbrengen bij een verzwikte enkel - video tutorial

Volledige handleiding een drukverband aanbrengen

• Pieter van den Berg Fysiotherapeut
  
  We kennen het allemaal: je verstapt of struikelt. Ineens een ernstige pijn en je merkt dat je niet meer op je voet kunt staan. Wat doe je dan?
• KOELEN!!!Zo snel mogelijk gaan we koelen. Als je echt merkt dat je niet meer op het gewricht kan staan, probeer je koeling te zoeken. Dat mag in een emmer water, onder de koude kraan of eventueel, als bijv. een sportvereniging dit heeft: een coldpack. We zullen straks wel even vertellen hoe je die het beste aan kan leggen, want als je die zo op de huid legt dan verbrandt je. Dus het devies is: in eerste instantie koelen en toch zachtjes een beetje blijven bewegen. Probeer toch te blijven gaan staan, want zolang je op het gewricht staat kan de zwelling niet in het gewricht komen. Als het gewricht eenmaal zo gezwollen is dat de zwelling ook binnenin het gewricht zit dan wordt de pijn vaak echt vervelend en langdurig.We beginnen met het koelen middels een ice-pack. Bij de meeste sportverenigingen hebben ze die in de vriezer, of, bij de sporthal, de beheerder, of een zak met gecruncht ijs aan de bar.
• Probleem met ijs is: het bevriest. Om te voorkomen dat je de huid bevriest moeten we er iets tussen doen. Bij voorkeur gebruiken we hiervoor een hele ouderwetse theedoek. Het is dan wel zaak dat het een droge theedoek betreft en geen natte want anders zou die alsnog bevriezen.
• Goed, deze kun je er eigenlijk zo’n beetje op of om de voet leggen, afhankelijk van wat iemand kan hebben, want als ie net geblesseerd is doet het gewoon allemaal erg zeer. We gaan deze theedoek ook gebruiken om de pakking een beetje op z’n plaats te houden.
• In eerste instantie moet ik zorgen dat het ijs niet direct op de huid komt. Dan kan ik de doek dubbel of enkele al een beetje omslaan. Hier overheen leg ik mijn pakking. Zoveel mogelijk over de wreef of het aangedane deel van de voet heen, dit is de meest voorkomende verstuiking of verzwikking, en dan kan ik ‘m met de andere kant weer wat toedekken.
• In deze positie, zoals we het ijs nu mooi hebben liggen, kunnen we de betrokkene 10 tot 15 minuten wat laten koelen. LET OP dat het gevoel wel aanwezig blijft, dus dat het niet verdoofd. Ook dat kan duiden op tekenen van bevriezing.
• Na zo’n 10 tot 15 minuten geijsd te hebben zullen we toch weer een keer onderweg moeten en daarvoor stel ik voor: een zwachtel.
• Om die enkel nou lekker te zwachtelen moet ie eigenlijk een stukje omhoog. Daar gebruik ik een kussentje voor. Maar, ‘zou je zelf je been willen optillen?!’ En dan schuiven we ‘m ietsje verder door zodat de ruimte rond de enkel mooi vrij is, en ik daar fijn kan werken.
• De zwachtels worden meestal geleverd met een verbandklem. Deze zijn eigenlijk niet zo heel erg geschikt. Ik zou ze graag vervangen door een tape of iets anders, maar je mag ze gebruiken, in geval van nood. Die haakjes willen ook nog weleens in je velletje gaan zitten, dat is niet zo lekker.
• Bij het aanbrengen van een zwachtel is het van belang dat je goed de draairichting bekijkt, maar ook dat je in de rol kijkt. Dit voor een gelijkmatig verdelen en opbouwen van de rek en de spanning in het verbandmiddel zelf.
• Bij een verstuiking vindt deze meestal plaats deze kant op. Dus wat we doen is, we brengen de voet terug naar deze kant (‘trek je tenen maar op en naar je toe!’) In die positie, indien niet te pijnlijk, wil ik ‘m graag gaan steunen. Ik let ook weer op de positie van m’n verband en ik begin hier op de wreef en met een lichte voorspanning beginnen we te rollen.
• Let op dat je voldoende om de voet heen draait en probeer zo veel mogelijk de plooien er een beetje uit te strijken. Nou is deze rol vrij breed dus het zal nooit helemaal lukken.
• LET OP, gebruik niet te veel spanning. Niet te veel, niet te weinig maar een mooie spanning. Dit om te voorkomen dat je de zwelling opsluit, want we willen ‘m wel graag die kant op hebben , maar we willen geen dikke tenen.
• Nou zo rollen we de rol, wikkelen we ‘m eigenlijk verder af en proberen ‘m zo netjes mogelijk en gelijkmatig over het hele gebied te verdelen. De kunst is altijd om een beetje knap uit te komen.....En aan het eind vouwen ‘m een klein stukje om...
• In het geval ik er toch voor kies om de verbandklemmen te gebruiken is het wel zaak om te zorgen dat ze op een plek komen die niet heel hinderlijk is. Dus niet in het zwellinggebied. En dat we even de zwachtel hebben omgeslagen want anders zou ie niet houden.
• Nou met deze zwachtel zoals ie nu is, zou je het weekend wel vol kunnen houden. Je mag nu ook gewoon de ijspakking eroverheen leggen met de theedoek. Dat mag je om de 2 uur doen, gedurende 10 minuten totdat je merkt dat het allemaal weer wat tempert en beter gaat. Je kunt natuurlijk een pijnstillertje nemen.
• Wat het beste is, is toch ook met het koelen, regelmatig even te proberen of je nog wat kunt bewegen met je tenen. Door die kleine oefeningetjes krijg je zelf al wel in de gaten hoe het gaat. Hoe kwetsbaar de enkel nog is.
• Ga eventueel even langs bij de huisarts, die kan dan beoordelen of het nodig is om een foto te maken. Dat kan van belang zijn om te kijken of er niet stiekem breuken of andere zaken aan de hand zijn. En verder kun je daarna een fysiotherapeut consulteren of ’n sportmasseur die goed kan tapen. Als de enkel nog te dik is dan gebruiken we nog geen tape want dat sluit de zwelling alleen maar in en dat willen we niet.
• Prettige van een zwachtel is: hij kan er altijd weer af wanneer jij dat wilt, dus je krijgt geen rare voeten, en als een tape eenmaal zit, ja dan zit ie toch wel voor 3 dagen tot soms wel een week. Dus dit als eerste hulp bij een enkelverstuiking.